3 Boyutlu Skolyoz Tedavisi

Skolyoz Nedir?

Skolyoz sıklıkla genç erişkinlik döneminde başlayan ve tedavi edilmezse kötü progresyonu olan bir omurga deformitesidir. 12-18 yaş arası, tüm vakaların %80’ini oluşturmaktadır. Başlangıç seviyesinde anlaşılması güç olsa da; omuz yükseklik seviyeleri farkı, kalça yükseklik seviyeleri farkı, karşıdan veya yandan bakıldığında görülen asimetriler omurga deformiteleri için bize ipuçları verir. Fiziki muayene sırasında omurga sorunları hakkında fikir edinebilsek de kesin tanı için radyografik görüntüleme zorunludur.  Çekilen AP (ön-arka) grafide omurganın 10 derece ve üstündeki eğriliği skolyoz için kesin tanıdır. Ortaya çıktığı yaş ilerleyişi açısından çok önemlidir. 20’li, 30’lu yaşlardaki 10 derece skolyoz için gözlem yeterli olabilirken; 12-15 yaş arası ortaya çıkan skolyoz ilerlemeye çok açıktır ve takip ile birlikte tedaviye de başlanmalıdır.

3 Boyutlu Omurga

Hepimiz en, boy ve derinlik olmak üzere 3 boyut olduğunu biliyoruz. Omurga da tıpkı cisimler gibi 3 boyuta sahiptir ve açısal bozukluk olduğunda bu tek değil 3 boyutta bütüncül olarak ele alınmalıdır. Skolyoz genel olarak ön veya arkadan bakıldığında görülen omurganın sağa ya da sola eğriliği olarak tanımlanır. Fakat omurga sadece önden bakıldığında sağa sola eğrilik göstermez. Vücuda yan taraftan baktığımızda kifoz ve lordoz açıları; üstten baktığımızda da rotasyonel açıları da incelemek zorundayız. Eğer tek taraflı inceleme sonucu tedavi veya egzersiz uygulanırsa; bu diğer iki boyuttaki omurgasal eğrilikleri etkileyebilir ve açı artışlarını olumsuz etkileyebilir.

3 Boyutlu Skolyoz Tedavisi

Radyografik görüntülemeler sonrası omurgayı 3 boyutlu olarak inceleyebiliyoruz. Skolyozda yaygın olarak uygulanan; tek tarafı ger, diğer tarafı kuvvetlendir uygulaması omurgayı tek boyutlu olarak ele alan ve kullanımı yanlış bir tedavi protokolüdür. Omurga sadece sağa-sola değil; rotasyonel olarak de deformiteye uğrar ve tek taraflı uygulanan tedaviler omurganın sağa-sola eğriliğini düzeltirken rotasyonel açısını arttırabilir. 3 boyutlu tedavide omurga çok eksenli hareketler ve pozisyonlamalarla orta hatta aksiyal olarak uzatılır ve orda stabilize edilir. Mobilizasyon, stabilizasyon, stabilizasyonda yüklenme, kuvvetlendirme ve nefes teknikleriyle omurga orta hatta getirilip, o pozisyonu koruması sağlanır.

Tedavi Ne Kadar Sürer ve Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Yaş, kişinin fiziki durumu, omurga kemikleşmesi vs gibi birçok faktör tedavinin süresini ve ilerleyişini etkiler. Tedavi kişiye özgüdür ve her bireyde farklılık gösterir. Tedaviye başlangıçta yaş ve takip çok önemlidir. Özellikle adölesan dönemde omurga eğriliklerinin ilerleyişinin de gerileyişinin de en hızlı olduğu dönemdir. Diğer tedavi yöntemleri gibi 1-2 seanslık tedavilerde çok etkin sonuç alınamayacağı; tedavinin bir süreç gerektirdiği unutulmamalıdır.