Bel Fıtığı Nedir? Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bel fıtığı halk arasında sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Doğru bilinen yanlış şudur ki; her bel fıtığı bel ağrısına yol açar. Ancak bilimsel araştırmalar her bel ağrısını bel fıtığı ile açıklamanın mümkün olmadığını göstermiştir. Böylece rahatlıkla söylenebilir ki her bel fıtığı ağrı oluşturmayabilir. Fıtık tanısı her zaman ağrı kaynağı olarak görülmemesi gerekir.
Bel Fıtığı (Lumbal Disk Hernisi) Nedir?
Belimizde 5 adet omurga kemiği vardır. Bu kemikler arasında da disk adı verilen kıkırdak yapılar mevcuttur. Diskin dış tabakası serttir anulus fibrosus adını alır. Merkezi ise jel kıvamındadır ve çekirdek (nucleus pulposus) adı verilir. Diskler omurganın hareketliliğine katkıda bulunur ve omurga üzerine binen yüklerin dengeli bir biçimde dağılmasına yardımcı olur. Bel fıtıkları adeta bir amortisör gibi görev yapan bu disklerin bozulması ve taşması sonucu ortaya çıkan durumdur.
Bel Fıtığı Ne Zaman Ağrıya Neden Olur?
Bel fıtığı iki şekilde oluşur. Yaşlanma ile birlikte oluşan fıtık ve bir kaza yada travma sonucu oluşan fıtık.
En sık görülen fıtık şekli yaşlanma ile belirli bir sürede gelişen fıtıktır. Bu şekilde oluşan fıtık şikâyetleri de genellikle bacağa vuran ağrı, uyuşma, çekme, karıncalanma şikâyeti ile karakterizedir. 40 yaş üstünde görülme sıklığı artar ve sinire basmadığı sürece bir probleme sebep olmaz. Dolayısıyla 40 yaş üzerinde bel MR’ında fıtık tanısı koyulabilir ancak bu durum saç beyazlaması gibi doğal bir süreçtir ve ağrı şikâyeti oluşturmayabilir.
Travma sonucunda oluşan bel fıtığında ise; omurgaya ani binen bir yük sonucunda iç katman, dış katmanı yırtar ve bel fıtığı oluşur. Bu durumda oluşan ağrı sadece belde ya da hem belde hem de bacağa doğru yayılan bir ağrıya sebep olabilir. Böyle bir travma ancak şiddetli yüklenmeler sonucu oluşur. Örneğin uygun olmayan bir pozisyonda ağırlık kaldırma, trafik kazası veya yüksekten düşme gibi büyük travmalar ancak böyle bir duruma yol açar.
Nedenleri:
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Disklerde görülen dejenerasyon(yıpranma)
- Travma
- Uygun Olmayan Çalışma ortamı
- Stres Ve Yorgunluk
- Postür Bozukluğu
- Yürüme Bozukluğu
- Ağır Yük Kaldırmak
- Ergonomik Olmayan Hareketler
- Obezite
- Uzun Süreli Araç Kullanma
- Sakroiliak Disfonksiyon
Belirtileri:
- Fıtığın üzerinde basınç yaptığı sinir hattı boyunca hissedilen ağrı, uyuşma, karıncalanma hissi
- Oturmada Zorluk Ve Pozisyon Değiştirme İsteği
- Hareket Açılarında Kısıtlılık
- Çabuk Yorulma
- Uyku Problemleri
- Yürüyememe
- Denge Problemleri
Ameliyatsız Bel Fıtığı Tedavisi
Bel fıtığı ağrıya yol açtığı durumlarda en sık tercih edilen ameliyatsız tedavi manuel terapi yöntemidir. Sinir sıkışması eşlik eden bel fıtığı durumlarında manuel terapi yöntemlerinden nöromobilizasyonlar şikayetlerin ortadan kaldırılmasında etkili olmaktadır.
Stabilizasyon problemi ile ilişkili olduğu durumlarda egzersiz tedavileri de şikayetlerin ortadan kaldırılmasını sağlar.
Egzersiz ve manuel terapi uygulamaları birlikte yapılabilir. Ancak hangi tedavi şeklinin uygulanacağı tamamen muayene sonucunda karar verilebilir.
Manuel Terapinin Bel Fıtığına Faydası
Manuel terapi etkinliği kanıtlanmış bir fizik tedavi yöntemidir. Manuel terapi uygulamaları ile kısa sürede ağrı şikayetleri ortadan kalkabilir. Sağlıklı kişilerin de manuel terapi yaptırarak omurları arasındaki hareket esnekliği arttırabilir. Manuel terapi de temel amaç kişiyi vücut fizyolojisinin izin verdiği en iyi duruma getirmektir. Tedavi yüksek oranda iyileşme sağlar. Manuel tedavi sırasında hastayı bütüncül değerlendirmek ve buna uygun program belirlemek son derece önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Bel Fıtığı Küçülüp Geçer mi? Fıtık Geri Çekilir mi?
Fıtık; uygun koşullar sağlanırsa küçülebilmektedir. Geri yerine çekilmesi söz konusu değildir. Yalnızca taşan kısım vücut tarafından absorbe edilir. Fıtık geri yerine girmez, bu şekilde tedavi uyguladığı iddia edilen tedavi metodları gerçeği yansıtmamaktadır. Yapılan güncel çalışmalar göstermiştir ki fıtık ne kadar büyük ise küçülme ihtimali o kadar fazladır.
Bel Fıtığı Varken Hangi Pozisyonda Yatmak Uygundur?
Bu sorunun net bir cevabı yoktur. Yan yatış ve sırt üstü yatış bir problem teşkil etmez ancak yüz üstü yatış bel boşluğunu arttıracağı için önerilmez.
Bel Fıtığı İçin Sert Yatak İstirahati Doğru mudur?
Güncel çalışmalar bu sorunun net bir cevabı olmadığını söylemektedir. Dolayısıyla kesin çizgilerle birbirinden ayrılmaz
Masa Başı Çalışanları Bel Fıtığı Ve Bel Ağrılarını Önlemek İçin Ne Yapmalı?
Vücudumuz hareket etmek için özelleşmiştir. Masa başında uzun saatler çalışılması bel sağlığı için iyi değildir. Bu durumu yaşamamak için saat başı beli her yöne hareket ettirip kısa yürüyüşler yapılabilir.
Bel Fıtığı İçin Uygulanabilecek Egzersizler Nelerdir?
Egzersizler tamamen kişiye özgü belirlenmelidir. Kötü egzersiz yoktur ancak egzersizden alacağımız verimi etkileyebilir.
Bel Fıtığım Olduğunu Nasıl Anlarım?
Bel fıtığı genellikle kalça ve bacak şikayetleriyle kendini belli eden bir hastalıktır. Bu bölgelerde ağrı, uyuşma, karıncalanma ve hareketsizlik meydana getirebilir aynı zamanda pozisyon değişikliği yaparken zorluk yaratabilir.
